Điều
gì đã khiến nền giáo dục Nhật Bản trở thành hình mẫu lý tưởng cho cả thế giới học
tập? Một số quy định ở một trường công điển hình dưới dây có thể khiến nhiều
người bất ngờ vì sự khác biệt.
1.
Giáo viên không được phép đuổi học sinh ra khỏi lớp
Tại nhiều quốc gia trên
thế giới, việc “mời” những học sinh vô kỷ luật ra khỏi lớp học là một hình phạt
phổ biến. Tuy nhiên, đó là điều cấm kỵ trong các trường học Nhật Bản. Điều 26
trong Hiến pháp Nhật Bản nêu rõ: 'Tất cả mọi người đều có quyền hưởng giáo dục
bình đẳng...” và do đó, giáo viên phải tập tính kiên nhẫn, làm quen với những
trò nghịch ngợm của học sinh và tìm cách quản lý tốt hơn.
2.
Thực đơn bữa trưa giống nhau và học sinh phải tự phục vụ
Một điều thú vị trong
các trường công lập ở Nhật là mọi người đều ăn cùng một bữa trưa. Không giống
như ở nhiều nước khác, học sinh có thể lựa chọn giữa mua tại căng-tin hoặc tự
mang từ nhà. Tuy nhiên, ở Nhật Bản, học sinh được đào tạo ăn cùng một bữa trưa
(không phân biệt sở thích) và hoàn thành nó trong thời gian cho phép.
Đặc biệt, học sinh Nhật
Bản phải luân phiên nhau phục vụ bữa trưa cho bạn học với đồng phục nhà bếp là
áo choàng, mũ trắng. Sau bữa trưa, họ cũng phải chịu trách nhiệm dọn dẹp dưới sự
giám sát của giáo viên. Đó là cách mà giáo dục Nhật Bản dạy cho trẻ em của họ về
việc chăm sóc người khác và chịu trách nhiệm giữ gìn môi trường.
3.
Học sinh và giáo viên cùng ăn trong lớp học
Lớp học không chỉ là
nơi học tập mà còn là khoảng không gian để giáo viên và học sinh cùng nhau thưởng
thức bữa trưa. Bàn ghế được sắp xếp đối diện và sát với nhau. Điều này giúp các
em gắn bó với nhau, có cơ hội hòa nhập và tương tác với mọi người trong lớp chứ
không chỉ là với bạn thân.
4.
Học sinh không bị học lại dù có kém đến đâu
Đây có lẽ là điều tuyệt
vời nhất trong cuộc đời học sinh và chỉ có thể xảy ra ở Nhật Bản. Thông thường,
ở cả những quốc gia có nền giáo dục hiện đại như Mỹ hay Philippines, học sinh yếu
kém sẽ bị giữ lại thêm 1 năm để củng cố kiến thức. Trong khi đó, bất kể điểm
thi thế nào, học sinh Nhật vẫn lên lớp, vẫn được tham dự lễ tốt nghiệp cuối
năm. Điểm số chỉ là vấn đề với kỳ thi tuyển sinh vào trung học và đại học .
5.
Không có lao công
Ở Nhật, các trường học
đều không cần đến lao công dọn dẹp. Thay vào đó, học sinh phải tự lau chùi, dọn
dẹp từng khu vực trong khuôn viên trường, bao gồm cả nhà vệ sinh. Cả giáo viên,
thậm chí các lãnh đạo cấp cao nhất như hiệu trưởng hay hiệu phó cũng phải tham
gia.
Các trường đều có quỹ
thời gian dọn dẹp hàng ngày được gọi là "souji". Mọi người đều đội một
chiếc khăn trùm đầu và trước khi bắt đầu, tất cả ngồi im lặng trong vài phút để
suy ngẫm và chuẩn bị tinh thần cũng như sức khỏe, hành động này được gọi là
"mokuso".
Thông qua công việc
này, học sinh không chỉ được đào tạo những kỹ năng giúp họ biết cách tự dọn dẹp
mà còn là bai học để trở thành người có trách nhiệm trong xã hội.
6.
Học sinh và giáo viên vẫn làm việc ngay cả trong kỳ nghỉ
Giáo viên ở đất nước Mặt
trời mọc không thực sự có được một kỳ nghỉ (trừ ngày lễ của quốc gia). Họ vẫn
phải đi làm hoàn thành các trách nhiệm của mình. Ở cấp trung học cơ sở, các câu
lạc bộ vẫn được giáo viên giám sát và một số hoạt động như tập luyện thể thao vẫn
tiếp tục diễn ra trong suốt kỳ nghỉ. Ngoài ra, học sinh cũng phải hoàn thành rất
nhiều bài tập về nhà khi nghỉ hè.
7.
Học sinh sử dụng cùng một loại ba lô và giày dép đi trong nhà
Các trường học ở Nhật
yêu cầu học sinh phải mang giày riêng khi vào lớp để duy trì sự sạch sẽ và ngăn
không cho bụi bẩn vào trong lớp. Nhật Bản nổi tiếng là vùng đất hòa hợp, nơi tất
cả mọi người thực hiện theo một tiêu chuẩn giống nhau, không chỉ giống nhau ở
trang phục mà còn cả giày dép.
Không chỉ vậy, ở cấp
trung học cơ sở, học sinh phải sử dụng cùng một loại ba lô có gắn logo của trường,
trên đó có các đường phản quang giúp tránh được tai nạn giao thông vào ban đêm
vì hầu hết học sinh đều về nhà muộn bằng xe đạp hoặc đi bộ. Tương tự như vậy, học
sinh tiểu học cũng sử dụng ba lô giống nhau được gọi là "randoseru".
8.
Hoạt động thể thao vào buổi sáng và sau giờ học
Các thành viên câu lạc
bộ thể thao tham gia các hoạt động trước và sau giờ học mỗi ngày. Điều này đòi
hỏi sự kiên trì và quyết tâm cao vì học sinh phải dậy rất sớm và về nhà muộn để
thực hiện đúng cam kết với câu lạc bộ.
9.
Trang thiết bị không hiện đại như bạn nghĩ
Nhật Bản có thể là một
trong những quốc gia tiến bộ nhất trong lĩnh vực khoa học và công nghệ, nhưng
không phải tất cả trường đều thường xuyên cập nhật thiết bị đời mới và công nghệ
cao. Đầu CD, máy in, máy fax lỗi thời vẫn được sử dụng ở nhiều trường trên toàn
quốc.
Quạt vẫn được sử dụng
thay điều hòa để tiết kiệm điện. Trong mùa đông, trường thường sử dụng máy sưởi
dầu thay vì lắp đặt hệ thống sưởi ấm từ trung tâm. Sách giáo khoa vẫn là tài liệu
giảng dạy truyền thống. Công nghệ đang phủ sóng trường học một cách chậm rãi với
các bài thuyết trình sử dụng máy tính và mạng Internet.
10.
Không bị khiển trách nếu ngủ trong giờ học
Thời khóa biểu của một
học sinh Nhật Bản bao gồm tham dự các hoạt động sáng sớm và sau giờ học, đến
trung tâm luyện thi (juku), làm bài tập về nhà . Do đó, học sinh có ít thời
gian để ngủ. Hiểu được điều này, khi nhìn thấy học sinh ngủ gật trong lớp, giáo
viên có thể nhắc 1-2 lần, nhưng hiếm khi khiển trách.
Theo DÂN VIỆT
